Jak działa oczyszczacz powietrza?

Jak działa oczyszczacz powietrza?

Marta Mikołajczyk
14-03-2025
main image

Jesteś w górach. Jest ciepły, letni poranek. Stajesz na spektakularnym wzniesieniu. Przed tobą rozciąga się bezkresna zieleń porastająca stoki, wzgórza i pagórki. Omiatasz ten piękny krajobraz wzrokiem. Słońce przyjemnie ogrzewa ci twarz, a ty się w tym momencie uśmiechasz i jak kwiatek o poranku wyciągasz głowę ku promieniom. Delikatna bryza owiewa twoje policzki, uderzając niesamowitą świeżością, a ty robisz głęboki wdech i cieszysz nią… Właśnie… Tą świeżością…

Wracając do miasta patrzysz na horyzont usiany dachami domów i wieżowców. Patrzysz ponad nie i … chyba zbiera się na burzę, bo taka ciemnawa niby chmurka jest nad całym twoim miastem. Chmurka? No nie. Nie chmurka… smog! Witamy z podróży!

A teraz wchodzisz do siebie. Otwierasz drzwi i…? Tą świeżością górską raczej nie powiało… Dodam więcej. Paleta zapachów może być równie bogata co tych górskich łąk, ale czy tak samo przyjemna? Nie poddajesz się. Bierzesz głęboki oddech i… powietrze jakoś cięższe ci się wydaje… normalnie kapeć, jak nic. Patrzysz kątem oka w powietrze podświetlone promieniem słońca wpadającym przez okno i… łapiesz się za głowę. Co to ma być?! Co w tym powietrzu lata?! Ile tu kurzu!

No i co z tym robisz? Szukasz rozwiązania. Jakiego? Brudne powietrze. Smród jak nie wiedzieć co. Kurzu tyle sobie lata jakby się sam mnożył na oczach. Jakoś to trzeba oczyścić. Czyli? Wybór pada na…? Oczyszczacz powietrza! Ale jaki? I co on właściwie takiego potrafi? Jak ten oczyszczacz powietrza działa?

1. Czym jest oczyszczacz powietrza

Zacznijmy od początku. Czym jest oczyszczacz powietrza? Uwaga… nazwa nie wprowadza w błąd! Oczyszczacz powietrza to urządzenie do oczyszczania powietrza. Można się było domyśleć. 

Idziemy dalej. Już mniej oczywiste. To, że oczyszcza to super, ale z czego? Zadaniem oczyszczacza jest pozbycie się z powietrza:

  • wirusów
  • bakterii
  • roztoczy
  • pleśni
  • sierści zwierząt
  • kurzu
  • nieprzyjemnych zapachów jak dym tytoniowy czy innych nieprzyjemnych woni  (nie mylmy z odświeżaczem powietrza)
  • smogu
  • innych szkodliwych cząsteczek i mikroorganizmów bezkarnie wizytujących w naszym mieszkaniu bez pozwolenia

Skoro oczyszczacz powietrza zbierze to wszystko, to lecę i biorę pierwszy lepszy. Nie! Są różne oczyszczacze powietrza z różnymi funkcjami i na dodatek z różnymi technologiami oczyszczania. 

2. Jak działa oczyszczacz powietrza

Zasada działania oczyszczacza powietrza jest bardzo prosta. Urządzenie zasysa najpierw powietrze z pomieszczenia, w którym się znajduje. W procesie zasysania powietrze przechodzi przez szereg filtrów różnego typu, odpowiadających za wyłapanie zanieczyszczeń, do których zostały przeznaczone, a następnie zassana ilość powietrza jest oddana na zewnątrz urządzenia już oczyszczona. Nic prostszego. 

Tłumacząc może bardziej zrozumiale. Każdy chyba słyszał i widział akwaria lub może nawet miał jedno w swoim życiu. Oczyszczacz powietrza w jego działaniu można spokojnie porównać do działania filtra w baniaczku z rybkami. Najważniejszy jest filtr lub filtry jakie są w urządzeniu oraz przepływ - wody w przypadku filtra akwariowego, a powietrza w przypadku oczyszczacza.

Albo jeszcze prościej (dla tych, co akwarium nie było jasnym odniesieniem): oczyszczacz powietrza działa jak odkurzacz, tylko filtry znajdują się przed wlotem powietrza, a nie, jak w odkurzaczu, przed wylotem.

3. Działanie oczyszczacza powietrza bardziej dogłębnie

Podstawowa zasada działania oczyszczacza powietrza jest prosta i wydawać by się mogło, że nie ma co się zastanawiać. Brać pierwszy lepszy i pozamiatane. Fajnie by było. Ale tak nie jest! Jak zwykle rynek nie ułatwia nikomu wyboru. Głównym trzonem działania oczyszczaczy powietrza jest zastosowana w nich filtracja. Dokładniej mówiąc - filtry i ich przeznaczenie. Na dodatek są też dodatkowe funkcje filtracyjne i funkcje użytkowe, które wspomagają proces oczyszczania. Każdy oczyszczacz powietrza ma także możliwość ustawienia różnych trybów pracy, według twojej potrzeby.

nad2.webp

4. Co dokładnie dzieje się podczas działania oczyszczacza powietrza

Wentylator, będący podstawą urządzenia, zasysa powietrze. Od jego mocy i wydajności zależy jak wielkie pomieszczenie będzie mógł oczyszczacz obsłużyć.

Zasysane powietrze przechodzi przez filtry umieszczone przed wentylatorem. Zazwyczaj znajdują się tam trzy poziomy filtracji:

  • Filtr wstępny (filtracja wstępna): na nim zatrzymują się największe z zabrudzeń, takie jak kurz, sierść zwierząt, inne relatywnie duże elementy latające w powietrzu.
  • Filtr HEPA: główna część filtracji wyłapująca pyły zawieszone w powietrzu będące składnikami smogu (PM10, PM2,5, PM1 – jest to klasyfikacja wielkości cząsteczek i tym samym po tych oznaczeniach możesz rozpoznać przeciw czemu będzie skuteczny dany filtr HEPA), alergenów różnego typu, roztoczy, pleśni i zwierzątek. W niektórych oczyszczaczach spotkasz zamiast filtru HEPA filtr EPA. Różnica jest taka, że jest on mniej dokładny w wyłapywaniu cząsteczek z powietrza, mówiąc w wielkim skrócie.
  • Filtr węglowy: nie jest to filtr z węgla kopalnianego, jak niektórym mogłoby przyjść do głowy! W tym filtrze znajdziesz węgiel aktywny, który szkodliwe gazy (niech nie wpadnie ci do głowy pomysł, że jest to rozwiązanie uniwersalne na wszystkie trujące gazy, NIE JEST!) oraz różne lotne związki organiczne. Na dodatek neutralizuje nieprzyjemne zapachy (Nie! Nie zastąpi odświeżacza powietrza. I nie! Nie zwalnia ciebie z obowiązku sprzątania w kuchni gdzie Twój obiad sprzed tygodni przeżywa odrodzenie oraz sprzątania w innych pomieszczeniach)

Musisz pamiętać, że filtr HEPA, jak i węglowy podlegają zabrudzeniom i są filtrami wymiennymi. Co do filtra wstępnego w większości wystarczy go wyczyścić.

Zdarzają się oczyszczacze powietrza mające nawet 7 i 8 warstw filtrujących lub filtrów, ale czy faktycznie są one skuteczniejsze to już odrębny temat.

Coś na bakterie, wirusiki i pleśń, czyli jonizacja

Popularną funkcją dodatkową w działaniu oczyszcza powietrza jest jonizacja. Skutecznie neutralizuje alergeny oraz dobiera się bakteriom i wirusom w powietrzu „do skóry”. Działa też na pleśń. Aby nie wchodzić i nie zanudzać tutaj rozwodami natury chemicznej, można powiedzieć, grubo uogólniając, że jonizacja uszkadza bakterie, wirusy i rodniki pleśni.

5. Mózg każdego „szanującego się” oczyszczacza powietrza

Nikt chyba nie myślał, że będzie stać nad oczyszczaczem powietrza i ręcznie sterować co chwila jego pracą. Raz wolniej. Raz szybciej. Raz jeszcze wolniej… można by było zwariować. Na dodatek nadejdzie przecież moment, w którym to powietrze w pomieszczeniu będzie wystarczająco czyste i nie trzeba utrzymywać urządzenia na najwyższych obrotach. Oczywiście, że nie! Od tego mamy czujnik zanieczyszczeń i tryb automatyczny. Czujnik przy pierwszym włączeniu urządzenia zbada powietrze przez intensywny okres zasysania powietrza i dobierze odpowiedni tryb pracy oczyszczacza. Ty sobie usiądź na kanapie ze swoją drugą połówką, zapal dla romantycznego nastroju świeczkę i… obejrzyjcie jakiś film? A co potem z oczyszczaczem? Potem sam będzie dalej monitorował sytuację. Tylko nie wyskocz z kanapy jak nagle włączy się na chwilę na wyższe obroty, bo wyczuł dym ze zgaszonej przez ciebie świeczki.

Oczywiście, nikt nie karze ci używać trybu automatycznego w urządzeniu. Działanie oczyszczacza powietrza możesz spokojnie dostosować ręcznie, ale jest to mniej wydajne i mniej energooszczędne.

6. Sterowanie, sterowanie, sterowanie

Oczywiście nie można zapomnieć o najważniejszej funkcji dla wygodnych… aplikacja i sterowanie oczyszczaczem powietrza z telefonu. Jak najbardziej jest to możliwe. Nie we wszystkich modelach to występuje i są różne zakresy możliwości sterowania, ale jest to znaczne ułatwienie, szczególnie dla ludzi lubiących wygodę i uwielbiających mieć wszystko pod kontrolą.

7. Nasz poradnik – nasze produkty. Cleangang używa i poleca: